تامین مالی جمعی نوعی ابزار تامین مالی تجاری است که از شبکه‌های اجتماعی آنلاین متصل به پلتفرم (بستر) مبتنی بر وب برای جمع‌آوری پول استفاده می‌کند. طوریکه با داشتن یک صفحه‌ی فیسبوک می‌توانید برای تامین مالی مواردی مانند پروژه‌ی هنری، محصول یا شراکت، کمک‌های مالی (سرمایه‌ی تامین مالی تجاری) تهیه کنید. تصور کنید می‌توانید برای شرکت‌تان از طریق ایی بی (EBay) پول جمع کنید!
شکل زیر مسیر معمول تأمین مالی جمعی را نشان می‌دهد.
استفاده از شبکه‌های اجتماعی برای تامین مالی جمعی
استفاده از شبکه‌های اجتماعی برای تامین مالی چیز جدیدی نیست. کمپین انتخاباتی اوباما در سال ۲۰۰۸ از تامین مالی جمعی برای جمع‌آوری ۵۰۰ میلیون دلار استفاده کرد. این تغییر بزرگی است. در واقع، از زمان خلق وام برای کسب و کارهای کوچک تا کنون این بزرگ‌ترین تغییر در گزینه‌های تامین مالی تجاری بوده است. تامین مالی جمعی پتانسیل تبدیل شدن به چیزی تحت عنوان نوآوری برافکن و تغییردهنده‌ی بازی در دنیای تامین مالی را دارد.
در شکل بالا که نمایان‌گر تأثیر بالقوه تامین مالی جمعی برافکن است، محور پایین به جریان سرمایه‌ی کسب و کار در طول زمان نظر دارد. محور عمودی برداری است که شاخص میزان پولِ در جریان را برای تمام شرکت‌ها نشان می‌دهد. خط پایینی مبین میزان سرمایه‌گذاری استارتاپ اختصاص یافته به شرکت‌ها است که در غیر این صورت کسب تامین مالی، اگر غیر ممکن نباشد، بسیار دشوار خواهد بود. خط بالایی آن مبین شرکت‌هایی است که می‌توانند با کمی دشواری سرمایه کسب کنند. خط بعدی شرکت‌هایی هستند که می‌توانند از موسسات سنتی کسب سرمایه کنند و بازده اجتماعی بسیار بالایی دارند، بدین معنی که تعداد افراد زیادی را به کار می‌گیرند و محصولات و خدماتی تولید می‌کنند که از لحاظ اجتماعی مفید شناخته شده‌اند. سرانجام، بالاترین خط مبین شرکت‌هایی است که کسب سرمایه با داشتن اسناد مناسب برای آن‌ها مشکلی نیست. خط منحنی مشکی نشان‌دهنده‌ی تامین سرمایه‌ی تجمعی برای تمام این شرکت‌ها است، به طوری که توسط تامین مالی جمعی افزایش یافته است.
- دیگر فناوری‌های برافکن شامل مرورگر گرافیکی (در مقابل مرورگر مبتنی بر متن)، عکاسی دیجیتال (در مقابل عکاسی مبتنی بر مواد شیمیایی)، جیپیاس (در مقابل نقشه‌های کاغذی)، تلفن (در مقابل نوشتن)، درایوهای یواسبی (در مقابل دیسک‌های فلاپی) می‌شود.
در ادبیات از اصطلاحات متعددی نظیر Crowdfinance، Crowdinvesting یا peer-to-peer lending برای تأمین مالی جمعی استفاده شده است؛ ما در مقالات مسکن پلاس از اصطلاح Crowdfunding یا تأمین مالی جمعی استفاده می کنیم چرا که به معنی روشی برای «سرمایه‌گذاری برای کسب منفعت» است. به علاوه، هر نوع تأمین مالی جمعی دارای موقعیت‌هایی ویژه برای تأمین‌کننده‌های مالی است و پاداش‌های متنوع برای جمعیت شرکت‌کننده پیشنهاد می‌کند. مسئله‌ی پاداش‌ها مسئله‌ای اساسی برای موفقیت کمپین تأمین مالی به شمار می‌رود و با مسئله‌ی انگیزه‌ی جمع‌سپارها برای گرو گذاشتن بخشی از درآمد شخصی‌شان ارتباطی نزدیک دارد.
با توجه به ماهیت نوظهور تأمین مالی جمعی و انواع مختلف آن، تعریف دقیق و کامل این پدیده به نظر دشوار می‌آید. به هر حال، در کتاب‌های مرجع تأمین مالی جمعی بدین صورت تعریف می‌شود:
فرآیندی که در آن کارآفرینان مقداری (کم) پول از تعداد زیادی افراد که در اجتماعات مصرف‌کننده‌ی آنلاین در یک پلتفرم مبتنی بر وب با یکدیگر در تعامل هستند، دریافت می‌کنند. در بیش‌تر موارد حامیان علاقه‌ی شخصی قوی در پروژه نشان می‌دهند، بدین صورت که با مشارکت مالی به تجاری‌سازی محصول، شامل عرضه‌ی محصول و فراتر از پتانسیل آن، کمک می‌کنند.
ماهیت نوآوری و تامین مالی جمعی
تامین مالی جمعی با این که کاملاً انقلابی نیست، نوعی تغییری انقلابی به شمار می‌رود که تامین مالی تجاری را در دسترس همة افراد متصل به اینترنت قرار می‌دهد و نشان‌دهندة دموکراسی‌سازی واقعی دسترسی به سرمایة تجاری است. شرکت‌های سرمایه‌گذاری ریسک‌پذیر، بانک‌های تجاری و سرمایه‌گذاران فرشته هیچگاه وام دادن و سرمایه‌گذاری را متوقف نمی‌سازند. آن‌ها به این کار خود ادامه خواهند داد. به‌هرحال، آن‌ها ممکن است اکنون با رقابت‌های جدید و قابل‌توجهی مواجه شوند.
البته تامین مالی جمعی اکسیر (نوش‌دارو) نیست، بنابراین پتانسیل تقلب همچنان وجود دارد. همیشه امکان دارد شخصی به دنبال ایجاد پلتفرم تامین مالی ساختگی یا شرکتی بدون ماهیت برای جمع‌آوری پول باشد. باتوجه‌به افزایش تعداد دادخواهی‌هایی که علاقه در این زمینه جدید را از بین می‌برد و جمع‌آوری سرمایه را حتی برای شرکت‌های ارزشمند غیرممکن می‌سازد، شرکت‌های قانونی ممکن است شکست بخورند. یا ممکن است کارشان بهخوبی پیش برود. هزاران کسب‌وکار کوچک می‌توانند سرمایة موردنظر را بدون رفتن به بانک یا دیگر مؤسسات مالی تامین کنند. بانک‌ها و شرکت‌های سرمایه‌گذاری ریسک‌پذیر ممکن است به‌منظور رد قوانین و مجوزهای مربوط به تامین مالی جمعی لابی کنند.
در واقع، باور این موضوع موجه است که منافع صنعت تثبیت‌شده ممکن است برای محدودکردن دسترسی و تأثیر این فناوری تجهیز شود، چون این امر برای تمام کسب‌وکارهای برافکن اتفاق می‌افتد. بانک‌های سرمایه‌گذاری و بانک‌های تجاری سعی می‌کنند قدرت این تکنیک تامین مالی را محدود سازند، به دلیل اینکه در بازار تامین مالی از طریق وام، کاهش کنترل کسب‌وکارهای کوچک را به دنبال دارد.
